Op deze pagina:
WAGO in de praktijk

Thema's
Energiehandel met de blockchain: elektriciteit rechtstreeks bij de buurman kopen

De blockchain elektriseert de energiesector: het verlaagt drastisch de transactiekosten van handelstransacties. Dit maakt het mogelijk, om zelfs de kleinste hoeveelheden elektriciteit op de markt te brengen. Blockchain zou bijvoorbeeld de belangrijkste technologie kunnen worden voor smart grids en de sectorkoppeling.
De energietransitie heeft communicatie nodig. Tussen de individuele actoren en belangengroepen - maar ook vanuit een technisch oogpunt: om de toenemende decentralisatie en fluctuatie van energieopwekking onder de knie te krijgen, moeten de afzonderlijke componenten van het energiesysteem over verschillende sectoren worden genetwerkt. Dit is de vereiste voor de noodzakelijke interactie tussen producenten en consumenten, tussen installaties, platforms en systemen, tussen batterijopslag en warmtepompen, elektrische auto's en warmtekrachtcentrales. Maar hoe kun je de talloze transacties in een dergelijk hecht, kleinschalig energiesysteem efficiënt beheren, documenteren en afrekenen?

Blockchain - mogelijkheden voor de energievoorziening:

  • Directe transacties tussen elektriciteitsproducenten en consumenten zouden de elektriciteitsprijzen kunnen verlagen.
  • De blockchain is georganiseerd via een netwerk van gedecentraliseerde, van elkaar onafhankelijke computers. Dat verhoogt de gegevensbeveiliging.
  • In de gedecentraliseerde energiemarkt wordt de handel van zelfs de kleinste hoeveelheden energie steeds relevanter.

Blockchain legt de basis voor directe transacties

Bij handelstransacties van welke aard dan ook is meestal een tussenpersoon betrokken, die kopers en verkopers bij elkaar brengt, wettelijke taken op zich neemt en zorgt voor de facturering. In de energiesector zijn dit meestal de leveringbedrijven. Hun prestaties hebben echter hun prijs - ze veroorzaken hoge transactiekosten. Daarom zetten veel experts in de energiesector nu grote hoop op een technologie die lang alleen als een speeltuin voor nerds werd beschouwd: de blockchain. Oorspronkelijk ontwikkeld als een technische basis voor de digitale valuta Bitcoin, maakt blockchain het mogelijk om zaken te doen zonder een derde partij te hoeven betrekken.

Dalende elektriciteitsprijzen voor consumenten?

Hoe werkt dat? De blockchain slaat de bij een transactie ontstaande gegevens meerdere keren op. Dit gebeurt op gedecentraliseerde, onafhankelijke computers waarvan de rekenkracht wordt gegeven aan deelnemers van blockchain - zowel individuen als initiatieven of bedrijven. Dit hardware-framework kan honderden of zelfs duizenden computers omspannen. Wanneer een nieuw document wordt gegenereerd, worden alle computers in de blockchain geactualiseerd, zodat elk van hen alle transactiegegevens te allen tijde bijhoudt. Iedereen die dit wil manipuleren, moet op meerdere computers hacken. Dit maakt de technologie extreem veilig. Bovendien zou de blockchain de handel aanzienlijk goedkoper kunnen maken, omdat de tussenpersonen wegvallen. Zou kunnen - omdat in de eerste plaats de nog steeds erg hoge rekeninspanning voor de validatie van de gegevens moet worden verminderd. Het is tenslotte niet erg efficiënt als elke afzonderlijke computer elke afzonderlijke transactie controleert. Experts werken momenteel aan procedures die dit vele malen sneller en goedkoper zouden moeten doen.

Een gedecentraliseerde database voor de gedecentraliseerde energiemarkt

In vergelijking met conventionele, centraal georganiseerde systemen, zorgt blockchain voor een aanzienlijk hoger niveau van gegevensbeveiliging. "De Blockchain creëert vertrouwen tussen handelspartners", legt Tobias Federico, Managing Director van het adviesbureau Energy Brainpool uit. Tegelijkertijd veroorzaakt het - althans potentieel - slechts minimale transactiekosten. "Dit maakt het erg interessant voor een energiemarkt die gestaag gedecentraliseerder wordt", zegt Federico. Het gaat immers toekomstig niet langer om gigawatt- of megawatt-uren, maar eerder om kilo- of zelfs gewoon watturen. "Kleine, gedecentraliseerde eenheden genereren en verbruiken zeer kleine hoeveelheden elektriciteit. De in de groothandel gevestigde transactiesystemen werken daar niet. Blockchain, aan de andere kant, zou een zeer efficiënte oplossing voor deze taak zijn, "zegt Federico.

Breed toepassingspotentieel

In een smart grid kan de blockchain overal worden gebruikt waar kleine hoeveelheden energie worden gekocht of verkocht - bijvoorbeeld accuopslagsystemen, warmtepompen of industriële apparatuur die deelnemen aan de markt voor regelbare energie of laadstations voor elektrische auto's. Zelfs huishoudelijke apparaten zou men met een blockchain efficiënt in een smart grid kunnen integreren. Het zou bijvoorbeeld mogelijk zijn, om koelkasten zo te gebruiken dat ze de netten ondersteunen:uitgerust met internettoegang en blockchain-software, zouden ze zelfstandig stroom kunnen betrekken van nabije PV-installaties die op dat ogenblik bijzonder veel energie aan het voeden zijn.

Regelgevende obstakels veroorzaken opstartproblemen

Dergelijke modellen zijn echter nog steeds een droom van de toekomst. "Ik denk niet, dat de blockchain zich snel zal doorzetten. Voordien moet de inspanning bij de validering van de gegevens worden verminderd ", zegt Federico. Daar komt nog bij, dat het regelgevend frame de inzet van de blockchain in vele bereiken momenteel nog in de weg staat. Huishoudens zijn er bijvoorbeeld tot nu toe niet in geslaagd, elektriciteit van hun leveranciers rechtstreeks van producenten te betrekken. Dergelijke transacties zouden buiten de zone plaatsvinden en dus buiten de radar van de netwerkexploitanten, wat juridisch niet is toegestaan. Als eerste toepassing ziet Federico daarom die taken, die niet onderhevig zijn aan regulering - zoals de afrekening van netstabiliserende maatregelen.

Sleuteltechnologie voor de energiemarkt van de toekomst

Geen wonder, dat bedrijven juist voor dit gebied hebben gekozen, om praktische ervaring met het concept op te doen. Netbeheerder TenneT en batterijfabrikant Sonnen starten bijvoorbeeld binnenkort een praktijktest, waarbij 6000 huishoudelijke opslagsystemen worden gebruikt, om windenergie bij netgerelateerde knelpunten op te nemen en tegelijkertijd der het knelpunt energie in te voeden (redispatch). Afgerekend worden de transacties automatisch via een blockchain, die elk afzonderlijk opgeslagen en geleverd kilowattuur van elk opslagsysteem registreert. "De toekomst van de energievoorziening zal bestaan uit miljoenen kleine, gedecentraliseerde energiebronnen, prosumers en consumenten. De Blockchain-technologie is de sleutel om de massale en gelijktijdige uitwisseling van al deze actoren onderling mogelijk te maken", is Sun Managing Director Philipp Schröder overtuigd.

Tekst: Ralph Diermann

WAGO in de praktijk

Referenties en meningen van experts uit het bereik energietechniek

Als partner en innovator realiseert WAGO tal van interessante projecten. Ervaar hier welke creatieve en efficiënte oplossingen wij op het gebied van energietechniek mogelijk maken.

Referentie

Distributienetwerk in realtime

Voor de stroomverdeling van de toekomst heeft SWO Netz GmbH een cloudproject opgezet. WAGO-technologie is ook aan het werk, waardoor het netwerk slimmer is.

energy_referenz_stadtwerke-osnabrueck_christian-dreckstraeter_digitalisierung_leitwarte12_2000x1500.jpg