Praktische tips 27 juni 2022
Veilige verbindingen in explosiegevaarlijke atmosferen

Rijg- en verbindingsklemmen van WAGO

Explosiegevaarlijke atmosferen kunnen daar ontstaan waar procestechnische installaties worden gebruikt, bijvoorbeeld in de chemische of in de farmaceutische industrie. In dergelijke omgevingen kunnen diverse producten over het algemeen alleen met behulp van explosiegevaarlijke stoffen worden geproduceerd of zijn van nature ontvlambaar – van meelstof in molens en brandbare stoffen zoals benzine tot gasvormige stoffen zoals waterstof. In dergelijke omgevingen zijn maatregelen inzake de explosiebeveiliging wettelijk verplicht. Hoewel de exploitant hierbij verantwoordelijk is voor de beveiliging, moet de planner van de installatie hier bij het ontwerp al rekening mee houden. De eisen aan elektrische bedrijfsmiddelen voor explosiegevaarlijke omgevingen kunnen verschillen en zijn afhankelijk van nationale en internationale bepalingen, richtlijnen en normen. De wetgeving inzake de explosiebeveiliging in Europa stoelt bijvoorbeeld op de ATEX-richtlijn, die betrekking heeft op apparaten en beveiligingssystemen die in explosiegevaarlijke omgevingen worden gebruikt.

Componenten van WAGO in Ex-omgevingen

Maatregelen inzake de explosiebeveiliging

Primaire explosiebeveiliging: het ontstaan van een explosiegevaarlijke atmosfeer wordt op voorhand voorkomen of beperkt.
Secundaire explosiebeveiliging: de ontsteking van explosiegevaarlijke atmosferen wordt voorkomen – potentiële ontstekingsbronnen worden dus vermeden.
Tertiaire explosiebeveiliging: de gevolgen van een explosie worden tot een ongevaarlijk niveau beperkt.

Gemonteerde componenten als potentiële ontstekingsbronnen

Voor een explosie moeten over het algemeen drie dingen samenkomen:

Explosiegevaarlijke stof
Zuurstof
Ontstekingsbron

Eén van de grootste uitdagingen voor schakelsystemen in explosiegevaarlijke atmosferen is de beveiliging van de geïnstalleerde componenten in dergelijke omgevingen. Rijgklemmen en verbindingsklemmen zijn bijvoorbeeld potentiële ontstekingsbronnen.

Video bij de praktische tip

Welke klemmen voor welke Ex-zone?

Ontwerpers van installaties moeten bij de keuze van rijg- en verbindingsklemmen beslissen of en in welke vorm er sprake is van een explosiegevaarlijke atmosfeer – en of de gebruikte klemmen onder bepaalde omstandigheden een ontstekingsbron kunnen zijn. Hoe hoger de waarschijnlijkheid van een explosiegevaarlijke atmosfeer, hoe hoger de eisen die aan de componenten en systemen worden gesteld, bijvoorbeeld om het ontstaan van vonken of hete oppervlakken te voorkomen. Hiervoor worden de installaties ingedeeld in zones.

Zone 0 (gasatmosferen)/zone 20 (stofatmosferen): constant, vaak of langdurig
Zone 1: af en toe
Zone 2: normaal gesproken niet of slechts gedurende korte tijd

Afhankelijk van de zone waarin de componenten gebruikt dienen te worden, moet een explosiebeveiligingsklasse worden geselecteerd. Rijgklemmen voldoen over het algemeen aan de vereisten van de explosiebeveiligingsklasse "verhoogde veiligheid" (Ex e). Hierbij worden maatregelen genomen om ontoelaatbaar hoge temperaturen of het ontstaan van vonken in of aan de buitenkant van elektrische bedrijfsmiddelen te voorkomen. Een andere explosiebeveiligingsklasse is de "intrinsieke veiligheid" (i). Hierbij zorgt een begrenzing van de energie ervoor dat geen ontstekingsbronnen ontstaan.

Rijgklemmen Ex e en verbindingsklemmen Ex van de serie 221 van WAGO: voor veilige verbindingen in Ex-omgevingen

Voor de registratie of overdracht van signalen, voor het verdelen van energie, zowel in schakelkasten in het veld als in schakelkasten op rangeerniveau: de door WAGO gefabriceerde rijgklemmen op draagrail met verhoogde veiligheid (Ex e) en de verbindingsklemmen van de serie 221 met Ex-beveiliging worden met succes toegepast in talrijke, explosieveilige apparaten.

De klemmen voldoen aan de vereisten van de verschillende certificeringssystemen (conformiteitsbeoordeling overeenkomstig de ATEX-richtlijn, certificering overeenkomstig IECEx en andere richtlijnen en American Ex). In de focus hierbij:

Veiligheid van personen
Storingsvrije productieprocessen
Milieubescherming

Voordelen van de serie 221 Ex van WAGO

De 2-, 3- en 5-draads klemmen kunnen comfortabel in de voorgeschreven en hiervoor geschikte bevestigingsadapter worden geplaatst: de adapter voldoet aan de wettelijke vereisten aan de bevestiging van de klempositie en kan naar keuze op een draagrail vastgeklemd of op gladde oppervlakken vastgeschroefd worden.
Beschermd tegen corrosie
Trilvast en veilig tegen losraken – dankzij constructieve maatregelen die het onbedoeld losraken van een schroefverbinding voorkomen
Werkspanningen van 275 V c.q. 440 V
Geschikt voor toepassingen in de zones 1 en 2
Aansluittechnieken kunnen worden aangepast aan individuele applicatievoorwaarden, geschikt voor de bereiken "Ex e" en "Ex i".
Voor alle soorten geleiders
Zonder gereedschap: de hendel kan comfortabel met de hand geopend, de geleider ingevoerd en de hendel in rustpositie weer gesloten worden.